Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε μελέτη για την αξιολόγηση του νέου τρόπου χρηματοδότησης έργων από τον Ορίζοντα 2020 “Assessment of the Lump Sum Pilot 2018-2020”. Ο νέος τρόπος χρηματοδότησης βασίζεται στην επιτυχή ολοκλήρωση των παραδοτέων/ αποτελεσμάτων των έργων και όχι στις πραγματικές επιλέξιμες δαπάνες που απαιτήθηκαν για την υλοποίηση αυτών. Η μορφή χρηματοδότησης “lump sum” «έτρεξε» με τη μορφή πιλοτικής εφαρμογής τα τελευταία τρία χρόνια του Ορίζοντα 2020 σε 16 προκηρύξεις. Μέχρι στιγμής,  500 συμβάσεις επιχορήγησης έργων βασίζονται στο νέο αυτόν τρόπο χρηματοδότησης (lump sum grants) οι οποίες συμβασιοποιήθηκαν μεταξύ 2019-2020 και αναμένεται να υπάρξουν τα πρώτα αποτελέσματα το 2021.

Στη διάρκεια της  εμβληματικής εκδήλωσης της ΕΕ “R&I Days”  του έτους 2020 καθώς και μέσω τεσσάρων ηλεκτρονικών ερευνών, πραγματοποιήθηκε διαβούλευση σε 500 φορείς προερχόμενους  από ολόκληρο το φάσμα των ευρωπαϊκών προγραμμάτων που ενεπλάκησαν στη διαδικασία υλοποίησης των έργων “lump sum” όπως  δικαιούχοι, αξιολογητές, διάφοροι εμπειρογνώμονες, Εθνικά Σημεία Επαφής και προσωπικό της ΕΕ.

Η έρευνα είχε σκοπό να διερευνήσει κατά πόσο το “lump sum” επιτυγχάνει το στόχο του και μπορεί να εφαρμοστεί ευρύτερα στον Ορίζοντα Ευρώπη.  

Αρχικά συμπεράσματα:

Αναφορικά με τη μείωση του διαχειριστικού φόρτου των ευρωπαϊκών έργων, 87% των εμπειρογνωμόνων (experts) απάντησε θετικά. Ακολουθούν οι δικαιούχοι των έργων και το προσωπικό της ΕΕ με 73% και 74% αντίστοιχα, ενώ τα Εθνικά Σημεία Επαφής (ΕΣΕ), παραμένουν πιο ουδέτερα με ποσοστό 57%.   Επιπροσθέτως, όλοι κρίνουν πως το “lump sum” απαιτεί περαιτέρω βελτίωση ξεκινώντας από το 64% των δικαιούχων καταλήγοντας στο 82% των ΕΣΕ. Τέλος, σε ποσοστό 63% οι ερωτηθέντες πιστεύουν πως το “lump sum” μπορεί να εφαρμοστεί ευρύτερα στον Ορίζοντα Ευρώπη.

Ως μια από τις αρνητικές συνέπειες της εφαρμογής του lump sum η οποία αναγνωρίζεται από το 54% των ερωτηθέντων, είναι ότι η συγκεκριμένη μορφή χρηματοδότησης έχει επίδραση στη διαδικασία συγκρότησης των κοινοπραξιών των έργων, καθώς εκτιμάται ότι οι δικαιούχοι τείνουν να προτιμούν συνεργασίες με ήδη γνωστούς προηγούμενους συνεργάτες αποφεύγοντας τους μη-γνωστούς οργανισμούς, δυσχεραίνοντας πιθανώς με αυτό τον τρόπο την είσοδο νέων ή μικρών επιχειρήσεων στο χώρο.