Το καλοκαίρι του 2024, η Γενική Διεύθυνση Έρευνας και Καινοτομίας δημοσίευσε την έκθεση “Assessment of Lump Sum funding in Horizon 2020 and Horizon Europe” με αντικείμενο την περαιτέρω αξιολόγηση του Lump Sum (κατ’ αποκοπή χρηματοδότηση) στον Ορίζοντα 2020 και Ορίζοντα Ευρώπη με συμμετοχή δικαιούχων έργων και αξιολογητών. Τα συμπεράσματα βασίζονται σε ανάλυση έργων από τις δράσεις Έρευνας και Καινοτομίας (Research and Innovation Actions,  (RIA), Καινοτομίας, Innovation Actions, (IA) και Συντονισμού και Υποστήριξης (Coordination and Support Actions, (CSA).

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εφαρμόζει το Lump Sum, δηλαδή την κατ' αποκοπή ή αλλιώς εφάπαξ χρηματοδότηση, ως μέσο απλούστευσης των επιχορηγήσεων από τα ευρωπαϊκά έργα. Το Lump Sum εφαρμόστηκε πιλοτικά τα τρία τελευταία έτη του Ορίζοντα 2020,  όπου διαπιστώθηκε αρχικά πως ο τύπος αυτός χρηματοδότησης ήταν δημοφιλής. Στον Ορίζοντα Ευρώπη εισάγεται ολοένα και περισσότερο σε όλους τους τύπους δράσεων.

Στον Ορίζοντα Ευρώπη, το Lump sum εφαρμόζεται σε εύρος προκηρύξεων (topics), ενώ ενδεικτικά για το 2024, αναμένεται να εφαρμοστεί στο 27% των προκηρύξεων το οποίο αντιστοιχεί σε 2.8 δις € ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Στην αξιολόγηση, η σύγκριση ανάμεσα στις επιχορηγήσεις Lump Sum και Actual Costs (είδος επιχορήγησης με βάση το πραγματικό κόστος) περιορίστηκε στον Πυλώνα II του Ορίζοντα Ευρώπη, επειδή σε αυτό το μέρος του προγράμματος απαντώνται και οι δύο τύποι επιχορηγήσεων.

Με βάση την παρούσα έκθεση, και προς επίρρωση των συμπερασμάτων αντίστοιχης έκθεσης του 2021, ο τύπος επιχορήγησης Lump Sum παραμένει δημοφιλής και φέρεται να μειώνει τον διοικητικό φόρτο διαχείρισης των έργων, επιτρέποντας στους συμμετέχοντες να εστιάσουν στο ουσιαστικό αντικείμενο του έργου τους.

Η ανατροφοδότηση ήταν γενικά θετική τόσο υπό το πρίσμα του μεγέθους των κοινοπραξιών όσο και του προϋπολογισμού των έργων. Η μεγάλη πλειοψηφία των ερωτηθέντων επιβεβαίωσε ότι η κατ’ αποκοπή επιχορήγηση τους επιτρέπει να διαχειρίζονται το έργο τους με ευελιξία και διευκολύνουν σημαντικά τα στάδια της αναφοράς. Σε μικρότερο βαθμό, όμως και πάλι με σαφή πλειοψηφία, βρήκαν τον αναλυτικό πίνακα προϋπολογισμού αρκετά φιλικό προς το χρήστη. Ομοίως, τα σχόλια από τους αξιολογητές ήταν θετικά. Άνω του 50% των αξιολογητών που συμμετείχαν, θεωρούν ότι ο αναλυτικός πίνακας προϋπολογισμού (detailed budget table) είναι σαφής και φέρει το κατάλληλο επίπεδο λεπτομέρειας για την ολοκληρωμένη αξιολόγηση του προϋπολογισμού, παρόλο που θεωρείται απαιτητική ενέργεια. Επίσης, η ποιότητα των προτάσεων είναι σταθερή σε σύγκριση με τις προτάσεις που υποβάλλονται σε προκηρύξεις πραγματικού κόστους (actual cost grants). 

Συμπερασματικά, τα σημαντικά πλεονεκτήματα του Lump Sum, ως τύπου επιχορήγησης, συνοψίζονται ως εξής: 

-Ιδιαίτερα ευπρόσδεκτο από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους νεοεισερχόμενους στο πρόγραμμα

-Δεν αποτελεί λόγο αποκλεισμού για συμμετοχή σε κανέναν τύπο δράσης

-Κατάλληλο για έργα με έως 20 συμμετέχοντες και προϋπολογισμό έως 10 εκ. € 

-Συμβαδίζει με όλα τα είδη επιχορηγήσεων που χρησιμοποιούν το πραγματικό κόστος

-Μη-τεκμηρίωση των ήδη εκφρασμένων ενστάσεων