Πυλώνας 3 – Καινοτόμος Ευρώπη (Innovative Europe)

Ο συγκεκριμένος πυλώνας αποσκοπεί στην ενίσχυση της ικανότητας της Ευρώπης να καινοτομεί μέσα από την εναρμόνιση και διασύνδεση των ευρωπαϊκών οικοσυστημάτων έρευνας και καινοτομίας. Σημαντικά στοιχεία του Πυλώνα 3 είναι η στήριξη της ρηξικέλευθης καινοτομίας σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής της μέσω του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας, η συστηματική συνεργασία των εθνικών και περιφερειακών οικοσυστημάτων έρευνας και καινοτομίας, καθώς και η ανάπτυξη Κοινοτήτων Γνώσης & Καινοτομίας (Knowledge Innovation Communities) μέσω του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας (ΕΙΤ).

Προϋπολογισμός: 13,6 δισεκατομμύρια ευρώ

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας (European Innovation Council)

To Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του νέου Προγράμματος Πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη χρηματοδότηση της Έρευνας και της Καινοτομίας. Με προϋπολογισμό άνω των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2021-2027, αποτελεί την πιο φιλόδοξη πρωτοβουλία για τη στήριξη της επαναστατικής καινοτομίας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας στοχεύει στον εντοπισμό και την υποστήριξη προηγμένων τεχνολογιών και ρηξικέλευθων καινοτομιών που έχουν προοπτική να επεκταθούν διεθνώς. Υποστηρίζει όλα τα στάδια της καινοτομίας, από την αρχική έρευνα και την ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών, την επικύρωση και επίδειξη προηγμένων τεχνολογιών και καινοτομιών, μέχρι την ανάπτυξη και επέκταση μικρομεσαίων επιχειρήσεων, νεοφυών επιχειρήσεων (start-ups) και τεχνοβλαστών (spin-offs).

Μέσω του EIC προσφέρονται επιχορηγήσεις (grants) και επιχειρηματικά κεφάλαια (equity), συμβουλευτική υποστήριξη (coaching) και δικτύωση. Το 70% του προϋπολογισμού του προγράμματος προορίζεται ειδικά για τις ΜμΕ. Σε όλες τις περιπτώσεις, οι δικαιούχοι σε προγράμματα του EIC λαμβάνουν υποστηρικτικές υπηρεσίες σχετικές με την επιχειρηματική τους επιτάχυνση (Business Acceleration Services). Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης παρέχεται μέσω ανοιχτών προκηρύξεων (Open) χωρίς θεματικές προτεραιότητες. Παράλληλα, υπάρχουν και προκηρύξεις συνδεδεμένες με συγκεκριμένες προκλήσεις (Challenges), οι οποίες
ανανεώνονται σε κάθε Πρόγραμμα Εργασίας.

Προϋπολογισμός: 10,6 δισεκατομμύρια ευρώ

EIC Pathfinder

Το EIC Pathfinder υποστηρίζει την ανάπτυξη της επιστημονικής βάσης για τη στήριξη πρωτοποριακών τεχνολογιών. Παρέχει υποστήριξη για τα πρώτα στάδια της επιστημονικής, τεχνολογικής ή deep-tech έρευνας και ανάπτυξης. Το EIC Pathfinder περιλαμβάνει διεπιστημονική έρευνα και ανάπτυξη, σε διαφορετικούς τομείς έρευνας, συχνά με διαφορετικές οπτικές και μεθοδολογίες. Το αναμενόμενο αποτέλεσμα ενός έργου που χρηματοδοτείται από το συγκεκριμένο εργαλείο, είναι η απόδειξη της αρχής ότι οι κύριες ιδέες της προτεινόμενης μελλοντικής τεχνολογίας είναι εφικτές, επικυρώνοντας έτσι την επιστημονική και τεχνολογική της βάση.

Σε ποιους απευθύνεται;

Το εργαλείο EIC Pathfinder απευθύνεται σε συνεργατική διεπιστημονική έρευνα που θα πραγματοποιηθεί από κοινοπραξία (για EIC Pathfinder Challenges βλ. Β/.1.4) τουλάχιστον τριών ανεξάρτητων εταίρων από τρία διαφορετικά κράτη μέλη της ΕΕ ή από κράτη συνδεδεμένα με τον Ορίζοντα Ευρώπη. Οι νομικές οντότητες που θα συμμετέχουν δύνανται να προέρχονται από πανεπιστήμια, ερευνητικούς φορείς, μικρομεσαίες εταιρείες, start-ups αλλά και φυσικά πρόσωπα.


Η ελληνική συμμετοχή: https://fetopen.easme-web.eu/

EIC Transition

Το EIC Transition υποστηρίζει την ωρίμανση και την επικύρωση μίας νέας τεχνολογίας, από το εργαστήριο στα σχετικά περιβάλλοντα εφαρμογών (με χρήση πρωτοτύπων, δράσεων τυποποίησης, μοντέλων, δοκιμών χρηστών ή άλλων δοκιμών επικύρωσης), καθώς και την ανάπτυξη μίας βιώσιμης επιχειρηματικής υπόθεσης και ενός επιχειρηματικού μοντέλου με στόχο τη μελλοντική εμπορική αξιοποίηση. To EIC Transition στοχεύει στην ωρίμανση τόσο της προτεινόμενης τεχνολογίας όσο και της επιχειρηματικής ιδέας, αυξάνοντας έτσι την ετοιμότητα της τεχνολογίας για την είσοδο στην αγορά.

Τα αναμενόμενα αποτελέσματα ενός έργου που χρηματοδοτείται από το συγκεκριμένο εργαλείο, είναι α) η απόδειξη της αποτελεσματικότητας της προτεινόμενης τεχνολογίας σε συγκεκριμένο πεδίο εφαρμογής και β) ένα επιχειρηματικό μοντέλο, η αρχική επικύρωσή του και ένα επιχειρηματικό σχέδιο για την ανάπτυξή του στην αγορά.

Σε ποιους απευθύνεται;

Το εργαλείο EIC Transition απευθύνεται σε μοναδικές οντότητες ή μικρές ομάδες που θα στηριχθούν σε ερευνητικά αποτελέσματα επιλέξιμων έργων από τις κατηγορίες που αναφέρθηκαν παραπάνω. Εάν η πρόταση υποβάλλεται στη βάση ενός επιλέξιμου έργου που ακόμη υλοποιείται, η υποβολή είναι δυνατή μόνο εάν το έργο είναι ενεργό για τουλάχιστον 12 μήνες. Εάν η πρόταση υποβάλλεται στη βάση ενός επιλέξιμου έργου που έχει ήδη κλείσει, η υποβολή είναι δυνατή για 24 μήνες από την ολοκλήρωση του έργου.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

EIC Accelerator

Το EIC Accelerator υποστηρίζει κυρίως εταιρείες (μικρομεσαίες και νεοφυ-
είς εταιρείες, καθώς και εταιρείες τεχνοβλαστούς) στην προσπάθειά τους να
αναπτύξουν περαιτέρω καινοτομίες υψηλού αντικτύπου με τη δυνατότητα να δημιουργήσουν νέες αγορές. Το EIC Accelerator παρέχει έναν μοναδικό συνδυασμό χρηματοδότησης που περιλαμβάνει επιχορήγηση (grant) και μετοχικό κεφάλαιο (equity), ενώ επικεντρώνεται κυρίως σε ‘deep tech’ καινοτομίες που βασίζονται στην επιστημονική ανακάλυψη. Το EIC Accelerator υποστηρίζει τα τελευταία στάδια ανάπτυξης της τεχνολογίας καθώς και την κλιμάκωση (scale-up), γεγονός που σημαίνει ότι το τεχνολογικό στοιχείο της προτεινόμενης καινοτομίας πρέπει να έχει ήδη δοκιμαστεί και επικυρωθεί σε εργαστήριο ή άλλο σχετικό περιβάλλον.

Σε ποιους απευθύνεται;

Το εργαλείο EIC Accelerator απευθύνεται κυρίως σε μόνες εταιρείες (βλ. Β3.4) που αναπτύσσουν καινοτομίες οι οποίες βασίζονται στην επιστημονική ανακάλυψη και σε προηγμένες τεχνολογίες όπου είναι αναγκαία σημαντική χρηματοδότηση για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα πριν οι καινοτομίες γίνουν κερδοφόρες (patient capital). Τέτοιου είδους καινοτομία συνήθως είναι δύσκολο να προσελκύσει χρηματοδότηση γιατί ο κίνδυνος και η χρονική περίοδος είναι πολύ μεγάλα.

Η ελληνική συμμετοχή: https://ec.europa.eu/easme/en/eic-accelerator

Επενδυτικό Ταμείο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (EIC Fund)

Το EIC Fund είναι μια μοναδική οντότητα που ανήκει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και έχει συσταθεί για να πραγματοποιεί άμεσες επενδύσεις μέσω μετοχικού κεφαλαίου σε εταιρείες που επιλέγονται από το EIC Accelerator, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIB). Την επόμενη περίοδο αναμένεται ότι το EIC Fund θα περιλαμβάνει επίσης τον Όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIBG), τα ιδιωτικά ταμεία επιχειρηματικού κεφαλαίου και τις εθνικές τράπεζες και ιδρύματα προώθησης, σε συνδυασμό με το ταμείο του EIC. Το Διοικητικό Συμβούλιο του EIC Fund αποφασίζει για τη χρηματοδότηση με μετοχικό κεφάλαιο για τους καινοτόμους φορείς, μετά από ενδελεχή αξιολόγηση από εξωτερικούς
εμπειρογνώμονες και τη διαδικασία ‘due diligence’ που επιβλέπεται από την Επιτροπή Επενδύσεων του EIC.

Συνοπτικά:

• Ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2020.
• Παρέχει «patient capital» με τη μορφή μετοχικών κεφαλαίων ή οιονεί μετοχικών κεφαλαίων.
• Διαθέτει επενδυτική στρατηγική που καλύπτει όλους τους τομείς της τεχνολογίας, με έμφαση στην υγεία, την πράσινη οικονομία και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
• Έχει σαν στόχο να συγκεντρώσει επιπλέον επενδυτές, διαμοιράζοντας περαιτέρω τον κίνδυνο, δημιουργώντας ένα μεγάλο δίκτυο παρόχων κεφαλαίων.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

Δείτε εδώ το factsheet για το European Innovation Council: https://ec.europa.eu/research/eic/pdf/ec_eic_factsheet_032019.pdf

Ευρωπαϊκά οικοσυστήματα καινοτομίας (European Innovation Ecosystems)

Αφορά δέσμη μέτρων με στόχο τη διασύνδεση των οικοσυστημάτων έρευνας και καινοτομίας των χωρών που συμμετέχουν στον Ορίζοντα Ευρώπη. Στόχος είναι η ομοιογένεια στη λειτουργία του ευρωπαϊκού οικοσυστήματος καινοτομίας, ώστε να υπάρχει κοινή στόχευση και προγραμματισμός. Στα αναμενόμενα οφέλη συγκαταλέγονται η κοινή αντιμετώπιση προκλήσεων, η δημιουργία νέων αλυσίδων αξίας, η διάχυση και ο μετασχηματισμός της παραγόμενης γνώσης με τη συμμετοχή όλων των φορέων των οικοσυστημάτων και τέλος η  ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού.

Η ενίσχυση των ευρωπαϊκών οικοσυστημάτων καινοτομίας αναμένεται να στηριχθεί σε : α) στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης, β) ευρωπαϊκά διαρθρωτικά επενδυτικά ταμεία και γ) άλλες πρωτοβουλίες/προγράμματα, όπως το Πρόγραμμα «Digital Europe», το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας, το δίκτυο επιχειρηματικής υποστήριξης «Enterprise Europe Network», καθώς και την πλατφόρμα «Start-up Europe».

Προϋπολογισμός: 500 εκ. ευρώ

Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας και Καινοτομίας (European Institute of Innovation and Technology)

Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT) αποτελεί ευρωπαϊκή πρωτοβουλία που ξεκίνησε το 2008 και έχει ως στόχο την έμπρακτη υποστήριξη της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας στην Ευρώπη. Χρηματοδοτείται από τον «Ορίζοντα Ευρώπη» με προϋπολογισμό 3 δις. Ευρώ για την περίοδο 2021-2027. Δραστηριοποιείται σε όλο των φάσμα της αλυσίδας καινοτομίας και επιδιώκει να φέρει σε συνεργασία την εκπαιδευτική, την ερευνητική και την επιχειρηματική κοινότητα. Σκοπός του EIT είναι να μετατραπούν οι καινοτόμες ιδέες σε προϊόντα και υπηρεσίες. Μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων, το ΕΙΤ στοχεύει στην δημιουργία νέων επιχειρήσεων και θέσεων εργασίας. Δεν αποτελεί πρόγραμμα χρηματοδότησης της έρευνας ούτε υποκαθιστά προγράμματα χρηματοδότησης υποδομών, αλλά χρηματοδοτεί έργα με ξεκάθαρη επιχειρηματική προσέγγιση που θα συνεισφέρουν στη βιωσιμότητα των Κοινοτήτων Γνώσης και Καινοτομίας (Knowledge Innovation Communities-KICs).

Η λειτουργία του ΕΙΤ χωρίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες: α) την επιχειρηματική εκπαίδευση (με πλήθος προσφερόμενων μεταπτυχιακών, διδακτορικών και μεταδιδακτορικών προγραμμάτων), β) τα έργα καινοτομίας και γ) τη δημιουργία και επιτάχυνση ανάπτυξης νέων επιχειρήσεων.

Μέχρι σήμερα, το ΕΙΤ αποτελεί τη μεγαλύτερη Ευρωπαϊκή κοινότητα καινοτομίας με περίπου 3.000 εταίρους που προέρχονται από 1.570 επιχειρήσεις (συμπεριλαμβανομένων μΜΕ), 423 ακαδημαϊκά ιδρύματα, 398 ερευνητικά κέντρα, 241 πόλεις και περιφέρειες. Από το 2010 έως και σήμερα έχει δημιουργηθεί 8 KICs.

Προϋπολογισμός: 3 δισεκατομμύρια ευρώ