Ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της τελευταίας προκήρυξης ERC Advanced Grant του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (European Research Council, ERC), ενός από τα πιο αναγνωρισμένα και ανταγωνιστικά προγράμματα χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που παρέχει σε ερευνητές/ερευνήτριες την ευκαιρία να επιδιώξουν φιλόδοξες ερευνητικές δραστηριότητες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σημαντικές επιστημονικές ανακαλύψεις.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, χρηματοδοτούνται 281 κορυφαίοι ερευνητές από 23 κράτη μέλη της ΕΕ και συνδεδεμένες χώρες, με το συνολικό ύψος της επιχορήγησης να ανέρχεται σε 721 εκατ. ευρώ. Οι νέοι/νέες υπότροφοι θα υλοποιήσουν την έρευνά τους σε πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα σε 23 χώρες, με σημαντικό αριθμό έργων να φιλοξενούνται στο Ηνωμένο Βασίλειο (56 έργα), τη Γερμανία (35), την Ιταλία (25), την Ολλανδία (24) και τη Γαλλία (23).

Τα ερευνητικά έργα που θα χρηματοδοτηθούν αναμένεται να ξεκινήσουν το προσεχές διάστημα και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεματικών περιοχών. Ενδεικτικά, περιλαμβάνονται δράσεις που αφορούν την ανάπτυξη προληπτικού εμβολίου για τον κληρονομικό καρκίνο του μαστού, τη διερεύνηση της επίδρασης της διατροφής και της άσκησης στα εγκεφαλικά κύτταρα που σχετίζονται με τη γήρανση, τη δημιουργία ψηφιακών διδύμων με Τεχνητή Νοημοσύνη που αναπαράγουν και ενισχύουν την ανθρώπινη σκέψη και την κοινωνική αλληλεπίδραση, καθώς και την εξερεύνηση «hidden oceans» στους δορυφόρους του Δία και του Κρόνου.

Συνολικά, στην προκήρυξη υποβλήθηκαν περίπου 2535 προτάσεις, οι οποίες αξιολογήθηκαν από διεθνείς επιτροπές κορυφαίων επιστημόνων, με το ποσοστό επιτυχίας να ανέρχεται λίγο πάνω από 11%. Εκτιμάται ότι οι νέες επιχορηγήσεις θα δημιουργήσουν περίπου 2700 νέες θέσεις εργασίας για ερευνητικό και υποστηρικτικό προσωπικό.

Η Επίτροπος για τις Νεοφυείς Επιχειρήσεις, την Έρευνα και την Καινοτομία, Ekaterina Zaharieva, τόνισε πως οι επιχορηγήσεις του ERC ενισχύουν την επιστημονική αριστεία στην Ευρώπη και στηρίζουν τη μελλοντική ευημερία και ανθεκτικότητα της ηπείρου, ενώ προανήγγειλε επιπλέον στήριξη για επιστήμονες που μετακινούνται στην Ευρώπη μέσω της πρωτοβουλίας «Choose Europe for Science». Η Πρόεδρος του ERC, καθηγήτρια Maria Leptin, συνεχάρη τους νικητές των επιχορηγήσεων και επισήμανε πως πολλοί άξιοι επιστήμονες - σχεδόν 260 - παρά το γεγονός πως οι καινοτόμες ιδέες τους αξιολογήθηκαν με άριστα, έμειναν δυστυχώς χωρίς χρηματοδότηση λόγω περιορισμένων πόρων, εκφράζοντας την ελπίδα για αυξημένη χρηματοδότηση στο μέλλον.

Μεταξύ των επιτυχόντων προτάσεων περιλαμβάνεται και η μοναδική πρόταση που υποβλήθηκε για το φετινό Advanced Grant από την Ελλάδα. Συγκεκριμένα, η Διευθύντρια Ερευνών Δρ. Όλγα Καραγιώργου από την Ακαδημία Αθηνών θα υλοποιήσει το έργο με τίτλο «Agents of Cohesion in the Governance of an Empire: the Anthropogeography of Byzantium, 7th to 12th centuries» (Byz-GOVAG).

Η Δρ. Όλγα Καραγιώργου είναι αριστούχος του Πανεπιστημίου Αθηνών (Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας) με διδακτορικό στη Βυζαντινή Αρχαιολογία. Έχει λάβει πλήθος υποτροφιών από την Ελληνική Αρχαιολογική Επιτροπή του Ηνωμένου Βασιλείου, την Βρετανική Ακαδημία, το Ίδρυμα Α. Σ. Ωνάση, το Εθνικό Ίδρυμα Ελληνικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ.) και άλλα. Έχει διδάξει στην Οξφόρδη και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και εργαστεί στο King's College στο Λονδίνο. Είναι επιστημονική συνεργάτης διεθνών ερευνητικών προγραμμάτων και Ακαδημαϊκή Σύμβουλος σε ερευνητικά προγράμματα που υλοποιήθηκαν στην Ακαδημία Αθηνών με εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. Τον Νοέμβριο του 2013 η ερευνητική της πρόταση για τη Βυζαντινή Μικρά Ασία ήταν ανάμεσα στις 180 προτάσεις (σε σύνολο 1622 υποβληθεισών προτάσεων) που χρηματοδοτήθηκαν από τη δράση "ΑΡΙΣΤΕΙΑ ΙΙ" του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, ΕΣΠΑ 2007-2013. Από το 2015 διευθύνει το ερευνητικό πρόγραμμα ΤΑΚΤΙΚΟΝ για την προσωπογραφία και τη διοικητική δομή των βυζαντινών θεμάτων από το οποίο έχει εκδοθεί ο ομώνυμος τόμος (ΤΑΚΤΙΚΟΝ. Μελέτες για την προσωπογραφία και τη διοίκηση των βυζαντινών θεμάτων). Από το 2024 διευθύνει το Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης της Ακαδημίας Αθηνών.

Η ομάδα των Εθνικών Σημείων Επαφής για το ERC, υποστήριξε την Δρ. Καραγιώργου από τα πρώτα στάδια προετοιμασίας της πρότασης μέχρι και την τελική υποβολή της καθώς και στο επόμενο στάδιο της προετοιμασίας της συνέντευξης.

Προτάσεις για την προκήρυξη ERC 2025 γίνονται δεκτές έως τις 28 Αυγούστου 2025 εδώ. Περισσότερες πληροφορίες για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας, τα χρηματοδοτικά εργαλεία και τους κανόνες συμμετοχής είναι διαθέσιμες εδώ.

Tα Εθνικά Σημεία του Horizon Europe για το ERC, προσφέρουν υποστήριξη στους ενδιαφερόμενους καθ’όλη τη διάρκεια προετοιμασίας υποβολής της πρότασης, συμπεριλαμβανομένων και των συνεντεύξεων.

Περισσότερες πληροφορίες:

Δρ. Ευρώπη Σοφία Δαλαμπίρα: dalampira@praxinetwork.gr

Δρ. Μαρία Χριστίνα Χειμωνίδη: cheimonidi@praxinetwork.gr